Ar-Ge Ekonomisinin Önemi
Son yıllarda özellikle pandemi etkisiyle küreselleşme ve teknolojik gelişmeler farklı bir seyir almış ve önem sıralaması değişmiştir. Ülkeler için uluslararası ticaret oldukça önemli hale gelmiş ve ekonomik standartları yüksek tutmak adına farkındalık oluşturma gerekliliği artmıştır. Farkındalık oluşturmak için ise Ar-Ge faaliyetlerine yatırım yapmak avantaj düzeyini oldukça etkilemektedir.
Ar-Ge faaliyetleri tüm sektörlerin ihtiyacı haline dönüşmüş, devletlerin ve firmaların olmazsa olmazı durumuna gelmiştir. Hem yerel hem de küresel rekabetin içerisinde yarışa dahil olmak ancak Ar-Ge faaliyetleri ile mümkün olmaktadır.
Literatürde, Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyüme ile ilişkisi ve ihracata katkıları arasında doğru orantılı bir sonuç elde edilmiş olup, Ar-Ge faaliyetlerinin rekabet avantajı, yabancı sermayeyi çekme, verimlilik artışı ve teknolojik bağımlılığı azaltma gibi pek çok olumlu etkisi olduğu görülmektedir.
Birçok ülke, OECD ülkeleri ve Çin, Hindistan, Brezilya ve Rusya gibi diğer büyük ekonomiler dahil olmak üzere kendi politika ve uygulamaları ile yüksek teknolojili üretimi gerçekleştirecek yabancı firmaları kendi ülkesine çekebilmek amacıyla vergi teşvikleri, yer tahsisleri gibi farklı teşvik mekanizmaları uygulamaktadır. Ülkemizde de Ar-Ge faaliyetleri desteklenmektedir ve 2020 yılı TÜİK verilerine göre merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge harcaması 2020 yılında 14 milyar 331 milyon TL olmuştur. Bu istatistik sonucunda ülkemiz Avrupa ortalamasının çok altında kalmış ve rekabet açısından daha fazla yatırım yapması gerektiği görülmüştür. Yapılan araştırmalar, ülkemizin Ar-Ge harcamalarında %1 artış karşılığında ekonomik büyümeye %0,63 pozitif etki aldığını göstermiştir.
Son aylarda gündemin en üst sıralarında konuşulan “Türk Lirasının değerini yüksek tutma” ihtiyacına katkıda bulunmak adına Ar-Ge harcamalarına kat kat daha fazla önem verilmeli ve firmalar desteklenmelidir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bu konuda olan mevcut motivasyonunu arttırmaya yönelik çalışmalar sarfetmeli, ekonomik büyümeye hızlı katkının Ar-Ge çalışmaları üzerinden geçtiğini tüm ticari kuruluşlara benimsetmelidir. Sanayi ve İşadamları kuruluşları, OSB Organizasyonlarının çalışma grupları hükümetin bu yönde daha fazla adım atması adına çalışmalarını arttırmalıdır. Üniversitelerimizde ve mesleki liselerde yarının işvereni ya da personeli olacak öğrencilerimize daha eğitim ve öğretim hayatlarında Ar-Ge çalışmalarının önemi aktarılmalıdır.
Ar-Ge çalışmaları ve inovasyon, Türkiye’nin gelecekteki pozisyonunu büyük oranda etkileyecek, vatandaşlarımızın refah seviyesini yüksek tutmak adına oldukça katkıda bulunacaktır.
Çağrı Batuhan Budak
Avrasya Bir Vakfı Gençlik Merkezi Başkanı